Çeşme’de 411 fidan, binlerce adım, tek bir söz: İstanbul Sözleşmesi yaşatır

Program; erkek şiddeti sonucu katledilen kadınlar anısına fidan dikimi, sergi açılışı, uzmanların katıldığı söyleşi, gece yürüyüşü, “Susma!” adlı farkındalık gösterisi ve “İnsanca” tiyatro oyunu ile Aya Haralambos Kültür Merkezi ve Çeşme Cumhuriyet Meydanı’nda gerçekleşti.

411 kadının adı 411 fidanda yaşatıldı

Günün ilk etkinliği, Alaçatı Mahallesi’nde düzenlenen fidan dikimi oldu. 2025 yılı içerisinde erkek şiddeti sonucu katledilen 411 kadın anısına 411 fidan toprakla buluşturuldu.

Çeşme Belediye Başkanı Lâl Denizli, söyleşide yaptığı konuşmada fidan dikimi etkinliğiyle ilgili, “Bir yıl önce aynı noktada, aynı acıyla buluşmuştuk. Aradan geçen zamanda öldürülen kadınların sayısının azalmaması, adalet mekanizmasının caydırıcı olmadığını ve erkek şiddetini besleyen zihniyetin değişmediğini gösteriyor.” diyerek erkek şiddetine karşı mücadelenin büyütülmesi çağrısında bulundu.

“Size Şapka Çıkarıyoruz” sergisi: Kadınların görünürlüğüne saygı duruşu

Fidan dikiminin ardından Aya Haralambos Kültür Merkezi’nde Çeşmeli Levent Metinoğlu’nun şapka koleksiyonundan yola çıkarak hazırlanan “Size Şapka Çıkarıyoruz” sergisinin açılışı yapıldı. Sergi, geçmişten bugüne kadınların toplumsal hayattaki görünürlüğünü, özgürlük mücadelelerini ve dönemin ruhunu çok katmanlı bir yolculukla izleyiciyle buluşturdu.

Panel: “Şiddetin Görünmeyen İzleri ve Adalete Ulaşma Mücadelesi”

Sergi açılışının ardından aynı merkezde, moderatörlüğünü Çeşme Belediye Başkanı Lâl Denizli’nin üstlendiği “Şiddetin Görünmeyen İzleri ve Adalete Ulaşma Mücadelesi” başlıklı söyleşi gerçekleştirildi.

Söyleşinin konukları; kadın cinayetleri ve şiddet davalarında aktif olarak görev alan, kadın hakları alanındaki mücadelesiyle tanınan Avukat Selin Nakıpoğlu ve Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı İzmir temsilcisi, yıllardır kadın dayanışması alanında çalışan Gülsun Kanat oldu.

Panelde; 6284 sayılı Kanun’un uygulanmasındaki eksiklikler, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmenin kadınlar ve çocuklar üzerindeki etkileri, adli ve idari süreçlerde cinsiyetçi yaklaşımların yarattığı hak kayıpları, ekonomik, psikolojik, dijital şiddet gibi görünmeyen şiddet türleri, yerel yönetimlerin kadın dayanışma ağlarını güçlendirmedeki sorumlulukları ayrıntılı biçimde ele alındı.

Başkan Lâl Denizli, söyleşide yaptığı konuşmada:

“Kağıt üzerinde var olan yasalar, pratikte uygulanmadığı sürece kadınları korumuyor. İstanbul Sözleşmesi’nden bir gece yarısı çekilmek, yalnızca erkek şiddetini cesaretlendirmiştir. Biz, kadınların yaşam hakkını ve özgürlüğünü önceleyen, cinsiyet eşitliğini devlet politikası hâline getiren yasal düzenlemelerin savunucusu olmaya devam edeceğiz.” dedi.

Denizli, Çeşme Belediyesinin göreve gelir gelmez Kadın ve Aile Müdürlüğünü kurduğunu, danışma ve eğitim programlarıyla kadınların haklarına erişimini güçlendirmeyi hedeflediklerini vurguladı.

Söyleşi sonunda Başkan Denizli, konuklara “Sakız Ağacım Çeşme” projesi kapsamında kendi adlarına dikilen sakız ağacı fidanı bağış sertifikalarını takdim etti.

Şiddete Karşı Gece Yürüyüşü: “Kapımızı cesaretle açmak, dayanışmayı büyütmek zorundayız”

Akşam saatlerinde program, Mehmetçik Parkı’ndan başlayıp Çeşme Cumhuriyet Meydanı’nda son bulan “Şiddete Karşı Gece Yürüyüşü” ile devam etti.

Ellerinde dövizler ve pankartlar taşıyan kadınlar, erkekler, gençler ve çocuklar, “İstanbul Sözleşmesi yaşatır”, “6284’ü uygula”, “Kadın cinayetleri politiktir” sloganlarıyla şiddete, cezasızlığa ve eşitsizliğe karşı tepkilerini dile getirdi.

Meydanda toplanan kalabalığa hitap eden Başkan Lâl Denizli şunları söyledi:

“Özellikle eril anlayışla yönetilmeye çalışılan bir ülkede 25 Kasım asla kutlama günü olamaz. 1 Ocak’tan bugüne, yalnızca 2025 yılında erkek şiddetiyle katledilen en az 411 kadının adını biliyoruz; bir o kadarının kayıtlara dahi geçmediğini biliyoruz. Bu tablo, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının ve 6284 sayılı kanunu uygulamaktan kaçınan zihniyetin sonucudur.

Bizler bu mücadeleyi yalnızca kadınlar olarak değil, yanımızda yürüyecek erkek yol arkadaşlarımızla birlikte büyüteceğiz. Kadınların nasıl güldüğünün, nasıl giyindiğinin, nasıl anne olduğunun, nasıl belediye başkanı olduğunun tartışılmadığı bir ülkeyi hep birlikte inşa edeceğiz.”

Başkan Denizli, Türkiye’de her üç kadından birinin erkek şiddetine maruz kaldığını hatırlatarak, “Bu istatistik bize şunu söylüyor: Şiddet, hepimize çok yakın. Komşumuza, arkadaşımıza, akrabamıza kapımızı cesaretle açmak, dayanışmayı büyütmek zorundayız.” dedi.

“Susma!” oyunu ile güçlü bir çağrı: “Artık ağlamayalım, konuşalım”

Gece yürüyüşünün ardından Çeşme Cumhuriyet Meydanı’nda, Çeşme Kent Enstitüsü Yetişkin Tiyatrosu’nun hazırladığı “Susma!” adlı kısa oyun sahnelendi. Oyun, kadınların şiddet döngüsü içinde yaşadıklarını, suskunlukla beslenen bu şiddetin nasıl büyüdüğünü ve dayanışmayla nasıl kırılabildiğini çarpıcı sahnelerle anlattı.

Gösteri sonrasında oyunculara ve yönetmene teşekkür eden Başkan Lâl Denizli:

“Bu oyunda anlatılanlar, bu ülkenin milyonlarca kadınının gerçek hikâyesi. Hepimiz duygulandık, etkilendik ama artık sadece ağlamak istemiyoruz. Susmayacağız, birbirimizin sesi olacağız. İstanbul Sözleşmesi yaşatır; 6284’ü uygulayın, uygulayın, uygulayın.” ifadelerini kullandı.

Gecenin finali Aya Haralambos’ta: “İnsanca” ile dayanışma mesajı

25 Kasım programının son etkinliği, Aya Haralambos Kültür Merkezi’nde Mavi Düşler Tiyatrosu tarafından sahnelenen “İnsanca” adlı teatral müzik dinletisi oldu.

Kadınların, çocukların ve tüm toplumun şiddetsiz, eşit ve özgür bir yaşam hakkını odağına alan dinleti; adalet arayışını, dayanışmanın dönüştürücü gücünü ve insanca yaşam talebini sahneye taşıdı. Oyuncular, dakikalarca ayakta alkışlanırken, izleyiciler oyunu “25 Kasım’ın duygusunu ve öfkesini sanatla buluşturan güçlü bir final” sözleriyle değerlendirdi.

Başkan Lâl Denizli, Mavi Düşler Tiyatrosu’na teşekkür ederek, “Bugün Çeşme’de hem yasımızı tuttuk hem de mücadele kararlılığımızı tazeledik. ‘İnsanca’ dediğimiz hayat, bu ülkenin bütün kadınları ve çocukları için bir lüks değil; temel bir haktır.” dedi.

Çeşme Belediyesinden kadınlara çağrı: “Kapımız ve dayanışmamız açık”

Çeşme Belediyesi, Kadın ve Aile Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler birimi ve Kent Enstitüsü aracılığıyla; kadınların hukuki, psikolojik ve sosyal destek mekanizmalarına erişimini güçlendirmek için çalışmalarını sürdürüyor.

Belediye; şiddet gören ya da şiddet riski altında olan tüm kadınlara “yalnız değilsiniz” mesajı vererek, Çeşme’de bu alandaki hizmetlerin kurumsal olarak güçlendirilmeye devam edeceğini açıkladı.