Kazakistan’da mahsur kalan işçilerden Beko’ya mektup

İşte o mektup:

2021 yılı için Kazakistan Aktau kentinde Sembol inşaat tarafından yürütülen inşaat projesinde çalıştırılmak üzere Türkiye’nin farklı yerlerinden 28/04/2021 tarihinde çok sayıda işci götürülmüştür. İnşaat projesinde çalıştırılmak üzere götürülen işçilere hakları ve hangi şartlar altında çalıştırılacaklarına dair herhangi bir bilgi verilmemiş ve açıklama da yapılmamıştır.

İşçiler Aktau’da işe başladıklarında ise BBR adlı taşeron firma bünyesinde çalıştıklarını öğrenmiş ve taşeron firma olan BBR tarafından işçilere sigorta yapılmamış ve iş akdi de düzenlenmemiştir.

Şartları kabul etmeyip dönmek isteyen işçilere ise “sizlere masraf yapıldı, 1 ay çalışmak zorundasınız” denilip, çoğu fakir olan bu işçiler, kabul edilemeyecek şartlarda çalışmak zorunda ve çaresiz bırakılmışlardır. İşçilerden haksız yere para kesintisi yapılmış ve buna ilişkin bilgi verilmemiştir.

18.06.2021 tarihinde ise “şirket işi durdurdu denilip” işçilerin bir kısmı işten çıkarılmış, bir kısmı ise 29/06/2021 tarihine kadar, yani 2 Türk işçinin darp edildiği olay gününe kadar çalıştırılmışlardır. Şu an itibariyle işçilerin bir kısmı hala çalıştırılıyor ve aylardır ücretleri ödenmemiş 500’e yakın işçi ise çeşitli bahaneler öne sürülerek bekletiliyorlar.

25 gündür çalıştırılmayıp çıkışı verilen birçok işçi, aldığımız haberlere göre hem maddi olarak hem de psikolojik olarak zor zamanlar geçirmekte ve bir an önce duruma çözüm getirilmesini istemektedirler.

Bunun yanı sıra işçilere, emek ve çalışmalarının karşılığı olan ücretler ödenmemiş ve hatta uzun süredir çalışıp da ücretini hiç alamayan işçiler mevcuttur.
 
Son 25 gündür işlerine son verilen işçilere, ücretlerini ne zaman alacaklarına ve Türkiye’ye ne zaman gönderileceklerine dair orada bulunan yetkililer tarafından net bir bilgi paylaşımı yapılmamıştır. Son 10 gündür de işçilerin pasaportlarına, işlem yapılması ve gönderilmeleri için el konulmuş, 28/06/2021 tarihinde şirket yetkilisi tarafından bir açıklama yapılarak, 30/06/2021 tarihine kadar “ücretleriniz ödenecek ve  gönderilecekseniz” şeklinde vaatlerde bulunulmuştur ancak işçiler bugüne kadar ne ücretlerini alabilmiş ne de gönderilmek için somut adımlar atılmıştır. Sürekli belirli bir tarih verilmiş ancak belirsiz mevcut durum hala devam etmektedir.

Bugün, yani 09/07/2021 tarihinde ise, orada bulunan şirket yetkilileri tarafından işçilere  “14/07/2021 tarihinde ücretlerinizi ödeyeceğiz” şeklinde bir açıklama yapılmıştır ancak 25 gündür somut bir adım dahi atamayan şirket yetkilileri, diğer vaatler gibi bu sözünü de tutamayacağı apaçıktır. İşçileri oyalamakta ve haklarını vermemek için çeşitli bahaneler üretmektedir.

Vizesi biten 19 kişinin sınır dışı edilmek üzere Kazakistan yetkilileri tarafından yapılan işlemler esnasında, şirket avukatları işçilere “ şirketle buraya geldiğinizi söylemeyin, kendi imkanlarımızla buraya geldik, şirket bize sahip çıktı” şeklinde beyanlarda bulunmalarını isteyip, haklarını vermemek ve sorumluluk almamak için hukuka aykırı çeşitli yöntemlere başvurmakta ve çaresiz kalan ve şu an hem manevi hem de maddi anlamda büyük bir mağduriyet yaşayan, çoğu fakir ve kendi imkanları ile Türkiye’ye dönmek için imkanı olmayan işçileri yalan beyan da bulunmaları için baskı kurmaktadırlar. Bu şekilde, çirkin ve hukuka aykırı yöntemlere başvuran yetkililerin, duruma makul bir çözüm getirecekleri ve işçilerin haklarını verecekleri yönündeki sözlerini tutacakları da tartışmalıdır.

 Son yaşanan olaylardan sonra işçilerin birçoğu gergin ve tedirgin olup, can güvenliklerinden endişe duymaktadırlar. İşçiler şantiye dışında korktuklarından dışarı çıkamamakta ve kendilerini hapsetmiş hissetmektedirler. Ciddi anlamda bir mağduriyet söz konusudur.  

İşçiler, bir an önce ücretlerini alıp memleketlerine, sevdiklerinin yanına dönmek istemekte, hem ana şirket Sembol İnşaat’tan hem de BBR’den içinde bulundukları vahim ve can sıkıcı duruma, en kısa sürede bir çözüm getirmeyi ve sözlerinde durmalarını  umut etmektedirler.

Bazıları üniversite mezunu olup, Türkiye’de mezun oldukları alanlarda iş bulamamakta ve pırıl pırıl bu gençler çaresizlikten inşaat sektörüne yönelmektedirler. Alın terleriyle para kazanmanın ve hayallerini gerçekleştirmenin peşinde olan bu gençlere sahip çıkmak, ikincil bir mağduriyeti yaşamalarının önüne geçmek için çaba göstermediğimiz takdirde geriye hem insani, hem de toplumsal değerler açısından büyük bir yıkım bırakacağı unutulmamalıdır. İnsan yaşamanı değerli kılacak ve gençlere umutsuzluk değil umut ve güven verecek kararlar almalarını ve bir an evvel duruma çözüm getirmelerini umut ediyorum.

Yukarıda açıklanan olaya istinaden, şirket yetkililerinden bir an önce, Kazakistan’ın Aktau kentinde, 25 gündür çalıştırılmayıp, işlerine son verilen, yaşanan darp olayından sonra can güvenliği açısından dışarı çıkamayıp, koğuşlarına hapsedilen işçilerin, şu ana kadar birikmiş tüm alacak ve haklarının verilerek en yakın zamanda can güvenliğinin sağlanarak güvenli bir şekilde Türkiye’ye yolculuk yapmalarını sağlanması, aksi takdirde can güvenliklerini tehdit edebilecek herhangi bir durumda ve yasal haklarının verilmemesi gibi durumlarda tüm hukuki yollara başvuracağımızı, olayın takipçisi olacağımızı ve sorumluluklarına gideceğimizi bildirmek isteriz.