ege yıldız, sessiz boru
Son Kale İzmir
  • Dolar
    32,4672
    Dolar
  • Euro
    35,0825
    Euro
  • Altın
    2.324,140
    Altın
  • Bist-100
    9,08
    Bist-100
  • ADANA
    15/25°
    ADANA
  • ANKARA
    13/21°
    ANKARA
  • ANTALYA
    17/24°
    ANTALYA
  • BURSA
    13/23°
    BURSA
  • ISTANBUL
    12/18°
    ISTANBUL
  • IZMIR
    9/25°
    IZMIR
  • KONYA
    13/19°
    KONYA
Facebook Twitter
ANA SAYFA GÜNCEL POLİTİKA YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ SPOR MAGAZİN KÜLTÜR-SANAT TÜRKİYE DÜNYA GÜVENLİK
Buket Kaya'nın öldüğü kazada sürücüye tahliye...
Buket Kaya'nın öldüğü kazada sürücüye tahliye...
Oy vermeyeceğini söyleyen vatandaşa yumruk attı!
Oy vermeyeceğini söyleyen vatandaşa yumruk attı!
Tüfekli şaka ölümle bitti!
Tüfekli şaka ölümle bitti!
CHP'li Sevda Erdan Kılıç'tan seçmene çağrı!
CHP'li Sevda Erdan Kılıç'tan seçmene çağrı!
Hüsnü Çelebi
Ayasofya ve siyaset!
10 Temmuz 2020 Cuma

Ayasofya, Yunanca ‘agia’ (kutsal )ve ‘sofia’ (bilgelik) sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelir. Kutsal bilgelik demektir. Hristiyan Ortadoks inanışına göre tanrının üç sıfatından biridir. Son günlerin popüler tartışma konusu olan Ayasofya’nın ismi buradan gelir. 
Bu anıtsal yapı ilk yapıldığı zamandan beri önemli olaylara tanık oldu. Dini ve siyasi tartışmaların odağında yer aldı. Bizans imparatorlarının taç giyme törenlerine mekan olması ile siyasetin merkezindeydi. 
Din-politika ilişkilerinde baş roldeydi. İşte böyle bir eserden bahsediyoruz. Bugünkü Ayasofya’nın bulunduğu yerde hristiyanlık öncesinde, pagan dönemine ait bir tapınak olduğu söylenir. 
İşte bu kutsal alanda ilk kez bir kilisenin yapımına I. Konstantin zamanında, 337 yılında başlanır. Uzun süren inşaatı ancak oğlu II. Konstantin döneminde 360 yılında tamamlanarak ibadete açılır. 
Megale ekklesia ( büyük kilise) adıyla anılan bu yapıdan hiçbir iz yoktur.  Çünkü, 404 yılında Konstantinapolis Patriği İoannis Hrisostomos ve İmparator Arcadius’un eşi İmparatoriçe Aelia Eudoksia arasında süregelen çatışmadan dolayı patriğin sürgüne gönderilmesi bir isyanın fitilini ateşler, çıkan olaylar sırasında ahşap çatılı kilise tamamen tahrip olur. 
Dini ve siyasi fikir ayrılıklarının neden olduğu bir isyanla, ilk kilise tarih sahnesinden böylece silinmiş olur. Aynı alanda ikinci kilisenin yapımına başlandığında tahtta  II. Theodosius vardı. 415 yılında ilkine göre daha büyük ve görkemli olan Ayasofya kilisesi tamamlanarak ibadete açılır. 
Mimar Rufinus tarafından ilk kiliseye yakın bir mimari çizgide inşaa edilmiştir. Bazilika planlıdır. Ne yazık ki ikinci kilise de bir ayaklanma sonucu yakılıp yıkılır. 532’deki bu isyan, kentin o güne kadar gördüğü en büyük ayaklanma olan Nika (kazanan sen ol) isyanıdır. 
Öyle ki neredeyse İmparator Justinianus şehirden kaçmak zorunda kalıyordu. Eşi Theodora’nın cesareti ve desteğiyle, isyancılar elebaşları ile birlikte hipodromda idam edildi. Otuz bin kişinin öldürüldüğü söylenir. Bu sırada Ayasofya dahil birçok yapı yerle bir olur. 
Nika ayaklanmasının ardından İmparator Justinianus bugünkü Ayasofya’nın inşaasının başlamasını emreder. Tarihin en görkemli katedralini inşaa etmek isteyen İmparator, hiçbir masraftan kaçınmadı. Dönemin iki önemli ismi olan Miletli fizikçi İsodorus ve Trallesli Matematikçi Anthemius yapının mimarları olarak tayin edilir. 
Fakat Anthemius bir yıl sonra öldüğü için inşaatı İsodorus bitirir. 
Süleyman mabedinin Ayasofya’nın mimarisine ilham kaynağı olduğu söylenir. On bin işçinin çalıştığı proje , beş yıl gibi kısa bir sürede tamamlanır. Justinianus dönemin en büyük mabedini inşaa etmeyi başarmıştır. Görkemli açılışı sırasında halka seslenen Justinianus, "Ey Süleyman seni geçtim!” diyerek, o zamana kadarki en büyük tapınak olarak kabul edilen, Büyük Süleyman mabedine atıfta bulunur. 
Yapımında kullanılan her malzeme özenle seçilmiş, imparatorluk sınırlarının farklı bölgelerinden getirilerek kullanılmıştır. Mısır, Yunanistan, Lübnan, Efes gibi bölgelerden getirilen pagan döneme ait yapı parçaları adeta hristiyanlığın Paganizme zaferinin simgeleri olarak Ayasofya’da yerlerini alıyordu. 
Kubbesi uzunca bir dönem dünyanın en büyüğüydü. Böylece 23 Aralık 532'de başlayan yapım çalışması 27 Aralık 537’de tamamlanarak Ayasofya ibadete açıldı. Çeşitli dönemlerdeki depremlerle zarar gören yapı, birçok kez restorasyon ve tamir gördü. 1204-1261 yılları arasında latinler tarafından istila edilen kentte, Ayasofya Roma Katolik kilisesine bağlandı. 916 yıl boyunca hristiyanlığa hizmet eden Ayasofya, 1453’te Fatih’in İstanbul’u fethiyle camiye çevrilir. 
Fatih gibi bir padişahtan beklendiği gibi , tarihi ve dini hassasiyetler gözetilerek yalnızca dini motiflerin üzeri ince bir sıva ile kapatıldı. Bu sayede duvarlardaki mozaiklere doğal bir koruma kalkanı sağlanmış oldu. Bu nedenle bugün Ayasofya’nın muhteşem mozaiklerini bu kadar güzel halleriyle görebiliyoruz. Fatih devrinde bir, II. Beyazıt döneminde bir, II.Selim zamanında iki olmak üzere toplam dört minare eklenerek , dört minareli bir camiye dönüştürülmüştür. 
Tam 481 yıl cami olarak müslümanlara hizmet vermiştir. Mimar Sinan’ın başarılı depreme karşı güçlendirme çalışmalarının katkısı yadsınamaz. Bu sayede Ayasofya günümüze kadar zarar görmeden ulaşmıştır. Cumhuriyetle birlikte Bakanlar kurulunun 24 Kasım 1934 tarih ve 7/1589 sayılı kararıyla müzeye çevrilmiştir. 
1 Şubat 1935’te ziyarete açılan müzeyi Atatürk 6 Şubat 1935 tarihinde ziyaret etmiştir. Sahte imza tartışmalarıyla konuyu başka bir tarafa çekmenin kimseye faydası olmaz. 
Böylesi önemli bir kararın Atatürk’ten habersiz alınması mümkün değildir. Belli ki hem içerde hem dışarda birçok tartışmanın önüne geçilmesi amaçlanmıştır. 
Kritik bir hamle ile süregelen birçok anlaşmazlığın sembolik de olsa barışla neticelendirilmesi hedeflenmiştir. Bu arada Türkiye’nin en çok ziyaret edilen müzesidir. 
Tekrar camiye dönüştürülme konusu elbette iktidarın tasarrufundadır. Türkiye cumhuriyetinin mülkü olan bir eserle ilgili alınacak karar, tabii ki başka ülke veya odakların telkin ve tehditleriyle verilemez. Ancak, hristiyanlık öncesi pagan tanrıların izlerini de barındıran, tüm dünyanın odağında yer alan böylesi bir evrensel eserin müze olarak kalması bana daha doğru bir tercih gibi geliyor. 
Diğer taraftan belirli dönemlerde siyasi bir  aparat olarak kullanılmasının önüne geçilmesi için bir yol bulunması gerekiyor.
 

Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR
Toplam 1 yorum var, 1 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Başpiskopos 6 Şubat 2023 Pazartesi 18:27

Türkiye dışında kalan Camilerimizi Hırıstiyanlar Ahır, Kilise veya Kerhane yapmışlar veyahut yıkmışlar Ayasofya Camii olarak kalacak, bitti!!!

Yorumu oyla      0      0  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
YAZARLAR
ÇOK OKUNANLAR
FACEBOOK'TA SON KALE İZMİR
TWITTER'DA SON KALE İZMİR
ÇOK YORUMLANANLAR
ANKET
Eski günlerdeki gibi bu kriz günlerinde seyyar esnafımızın mahalle aralarında zorunlu sağlık tedbirlerine uyarak hizmet etmesini ister misiniz?

Evet
Hayır
Bilmiyorum

Sonuçları göster Anket arşivi
PUAN DURUMU
ARŞİV
Son Kale İzmir
KünyeKünye Ä°letiÅŸimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri