TÜİK'in araştırmasına göre; Türkiye genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 23,7 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırayı yüzde 20,3’le gıda ve alkolsüz içecek harcamaları oluşturdu. Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise yüzde 2,2 ile sağlık ve yüzde 2,3’le eğitim hizmetleri oldu.
Hanehalkı büyüklüğü dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2017 yılında bin 854 TL iken 2018 yılında ikibin 181 TL olarak tahmin edildi.
Araştırma sonuçlarına göre gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının payı bir önceki yıla göre 0,6 puanlık artışla yüzde 19,7’den yüzde 20,3’e yükseldi. Çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı yüzde 4,4’ten yüzde 4,9’a, haberleşme harcamalarının payı yüzde 3,4’ten yüzde 3,8’e, lokanta ve otel harcamalarının payı yüzde 6,2’den yüzde 6,5’e, mobilya ve ev eşyası harcamalarının payı yüzde 6,3’ten yüzde 6,5’e, eğlence ve kültür harcamalarının payı ise yüzde 2,7’den yüzde 2,9’a yükseldi.
Sağlık harcamalarının payı yüzde 2,2 ve eğitim hizmetleri harcamalarının payı yüzde 2,3’le 2018 yılında değişmeyerek aynı kaldı.
GELİRE GÖRE HARCAMA PAYLARI
Gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2018 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci yüzde 20’lik grupta yer alan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına yüzde 31,4, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 28,7, ulaştırma harcamalarına yüzde 9,3, mobilya ve ev eşyası harcamalarına yüzde 5,9 pay ayırdı.
En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20’lik grupta yer alan hanehalkları ise ulaştırma harcamalarına yüzde 21,6, konut ve kira harcamalarına yüzde 20,3, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 15,4, lokanta ve otel harcamalarına yüzde 7,8 pay ayırdı.
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; konut ve kira harcamalarına yüzde 22,4, ulaştırma harcamalarına yüzde 19,2 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 18,7 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına yüzde 22,7, konut ve kira harcamalarına yüzde 19,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 19,5 pay ayırdı.
Hanehalkının temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar; konut ve kira harcamalarına yüzde 28,1, ulaştırma harcamalarına yüzde 18,6 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 16,4, emeklilik geliri olanlar ise konut ve kira harcamalarına yüzde 28,6, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 25,5 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 13,4 pay ayırdı.