'Ay dede' hastalığına dikkat

Kilo alma, aşırı iştah, hipertansiyon, kan şekerinin ve kan kolesterolünün yükselmesi gibi belirtilerde mutlaka bu hastalıktan şüphelenilmesi gerektiğini belirten Endokrinolog Prof. Dr. Mitat Bahçeci, "Bu sendromun gözle görülür, ayırt edici belirtisi ise kol ve bacaklarda incelme olurken yağların yüzde ve göbek çevresinde birikmesiyle yüzün ay dede görünümüne kavuşmasıdır. Normal şişmanlıkla karıştırılmamalı" dedi. Kent Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mitat Bahçeci, böbreküstü bezleri tarafından üretilen kortizon hormonunun yaşam için gerekli olduğunu, kişinin hastalık gibi stresli durumlara yanıt vermesini sağladığını söyledi.

YAĞLAR YÜZDE BİRİKİYOR, AY DEDE GÖRÜNÜMÜ ORTAYA ÇIKIYOR

Bu hormonun hemen hemen bütün vücut dokularına etkisinin bulunduğunu belirten Prof. Dr. Bahçeci, vücut fazla kortizona maruz kaldığında nedenine bakılmaksızın Cushing Sendromu olarak adlandırıldığını kaydetti. Bu hormonun iki sebeple artış gösterebileceğini ifade eden Bahçeci, şöyle konuştu: "Hastalığın nedeni böbrek üstü bezinden fazla miktarda kortizon salgılanması olduğu gibi çeşitli nedenlerle doktor tarafından tedavi amacı ile dışarıdan verilen kortizon hormonu da bu hastalığa yol açabilir. Bu hastalık tedavi amacıyla dışarıdan verilen kortizon hormonu ile oluşursa Yatrojenik Cushing olarak adlandırılır. Yatrojenik Cushing ilaçlar kesildiğinde belirtiler kaybolur. Ama vücudun böbrek üstü bezinin aşırı kortizon salgılaması sonucu oluşan Cushing Sendromu’nda ise zamanında doğru tanı konulmalıdır çünkü bu tedavi şeklini belirleyecektir.”

‘YAĞLARIN YÜZDE BİRİKMESİ VE GÖBEK ÇEVRESİNDE KALINLAŞMA’

Sendromun başlıca belirtilerini sıralayan Prof. Dr. Bahçeci, “Bu sendromun başlıca belirtileri kilo alma, aşırı iştah, hipertansiyon, kan şekerinin ve kan kolesterolünün yükselmesi. Ancak bunun yanında bir de kişiye bakınca görüntüsünden anlaşılabilecek belirtiler var. Yağların yüzde birikmesi sonucu ay dede surat ve omuzlar arasında birikmesi sonucu ise bufalo kamburu denilen durum ortaya çıkar. Kollar ve bacaklar incelirken göbek çevresi kalınlaşır, yüz yuvarlaklaşır, yani bölgesel bir şişmanlık oluşur. Ayrıca bu belirtilerin yanı sıra genelde göbek ve kollarda 4 milimetreden daha geniş kırmızı renkli deri çatlakları görüldüğünde de hasta mutlaka Cushing Sendromu yönünden değerlendirilmeli" dedi.

‘KORTİZON ARTIŞININ NEDENİ BULUNMALI’

Bu belirtilerin başka hastalıklarla, özellikle de aşırı yemeye bağlı şişmanlıkla karıştırılmaması gerektiğini belirten Prof. Dr. Bahçeci, böbreküstü bezinin salgıladığı kortizon hormonuna karşı bir önlem almanın da mümkün olmadığını söyledi. Tanı koyarken kortizon artışının böbrek üstü bezinden mi yoksa beyindeki hipofiz bezinden mi kaynaklandığının doğru belirlenmesi gerektiğini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Bahçeci, "Ya böbreküstü bezi kendiliğinden çok fazla çalışıyordur ya da beynimizdeki hipofiz bezinden ACHT hormonu fazla salgılanır ve böbrek üstü bezinin aşırı çalışmasına yol açar. Eğer ki hipofize bağlı ise hipofiz bezinin ameliyatla o bölgeden alınması gerekir. Bundan bağımsız böbrek üstü bezinin kendi kendine çok çalışması sonucu hormon yükseliyorsa o zaman da ilaç tedavisi ya da ameliyat ile böbrek üstü bezinde yer alan iyi huylu tümörün çıkarılması gerekir" diye konuştu.