12 yıllık zorunlu eğitim kısalıyor mu?

Anadolu Ajansı'nın Editör Masası programına konuk olan Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, gazetecilerin sorularını yanıtlıyor. Bakan Tekin, açıklamalarında şu ifadelere yer verdi: 1 Eylül itibariyle, 2025-26 eğitim öğretim yılı başladı. Bu hafta içinde temel eğitime ilk defa başlayacak olan çocuklarımız ile bütün arkadaşlarımız okullarında. Çocuklarımız uyum haftası etkinliği yaparken öğretmenlerimiz de seminer haftasında. Bu yıl okula başlayacak olan çocuklarımızın velilerine hayırlı olsun diyorum. Bütün öğretmenlerimiz çocuklarımıza kendi çocuğu gibi bakan fedakarca çalışmakta.

12 YILLIK ZORUNLU EĞİTİM

4+4+4 uygulaması 2011'de hayata geçirildi. Vatandaşımız neden şimdi değişiklik yapılıyor diye sorabilir. Neden getirildi bu uygulama, bunu anımsayalım. 28 Şubat'ta meslek lisesi ve imam hatip okullarının önünü kesmek için 8 yıllık zorunlu eğitim uygulamasına geçilmişti. Bu bir dayatmadır, antidemokratik uygulamadır. Çocuğunu imam hatip ya da meslek lisesine göndermek isteyen veliye 'yasaklıyorum kardeşim' demektir. Bu antidemokratik uygulamayı ortadan kaldırmak için 8 yılı 4+4 şeklinde ikiye böldük. Doğru bir tedbirdi. Türkiye'de okullaşma oranı çok düşüktü. 2002 sonrası o güne kadarki dersliklerin tamamından daha fazla derslik yapıldığı için, daha fazla öğretmen alımı yapıldığı için Türkiye uluslararası ortalamaların üstüne çıktı. Çocuklarımız OECD ortalaması üzerinde bir imkana sahip. Yasakçı uygulamaları ortadan kaldırdıktan sonra şimdi farklı bir konuyu tartışmamız lazım. 12 yıllık zorunlu eğitim farklı toplumsal kesimlerde farklı şekillerde eleştiriliyor. Kamuoyundan yönelen eleştirileri ortadan kaldırmak için iyileştirmeler yapmalıyız. Bu parametreler ışığında 12 yıllık zorunlu eğitimi ele almıştık. Büyük oranda 12 yıllık zorunlu eğitimin süresinin azalması yönünde bir kamuoyu oluştu.

YENİ UYGULAMALAR

Başladığımız yıldan itibaren her yaz aylarında bir dizi yenilik ile başlatıyoruz okulları. Bu yılki genelgemizde 56 tane husus var. İdareci ve öğretmenlerimiz ile paylaştık. 56 yeniliği nereden çıkardınız diyorlar. Bazıları iyileştirme bunların. Pazartesi itibariyle ben ve bakan yardımcılarımız Anadolu'yu dolaşacağız. Öğretmen arkadaşlarımız ile veliler ile sohbet ediyoruz. Bu yılki genelgede neleri yaptık yapıyoruz sorularının cevabını alıyoruz. Öğretmen arkadaşlarımız da sorunları iletiyor ve bunları yıl içinde biriktirip bunları paylaşıyoruz. Bu yıl 56 genelge ile başlıyoruz.

Geçtiğimiz pazartesi online toplantı ile öğretmenlerimiz ile yenilikleri paylaştık. Bunlardan biri eğitim öğretimin ana temalarından biri. Aile yılı ilan edilmesi nedeniyle öğretmenlerimizden aile temalı etkinliklere yoğunlaşmalarını istiyoruz. İkincisi de bu yaz ormanlarımız yandı, geçtiğimiz yıllara oranla daha yüksek sayıda orman yangını oldu. Bu anlamda farkındalık için tarım Bakanlığı ile çocuklarımız için bir dizi uygulama kararı aldık.

"Çocuklarımız yeni bir fidan ilk dersimiz Yeşil Vatan" mottosu ile yeni eğitim öğretimimize başlıyoruz. Mavi Vatan geçen yıl eleştirilmişti, işin tuhafı Yunanistan da muhalefet de eleştirdi.

ÜNİFORMAYA GEÇİŞ

Serbest kıyafete geçiş düzenlemesinin yapıldığı dönemde öğretmenlerimizin bile kıyafet serbestisi yoktu; inancı gereği başörtüsünü takmak istediğinde bu yasaktı. O dönem koşullarında bu düzenleme yapıldı ve öğrenci öğretmenler için uygulama başlatıldı. Bu o dönemin koşullarında gerekliydi. Özgürlükçü bir bakış açısı ile gerekliydi. Şimdi ise serbest kıyafetten kaynaklanan sorunlar ortaya çıktı. Biri pedagojik problemler. Okul kimliği oluşmamasından tutun öğrenciler arasındaki ayrımcılığa kadar...

İkinci boyutu da veliler üzerinde oluşturduğu yük. Bu da beraberinde başka sorunlar getiriyordu. Veliler okul kıyafetinin aile bütçesine yük teşkil ettiğini söylüyordu. Öğretmenlerimizle yaptığımız toplantılarda bu sorunlardan bahsedildi ve bu konuda düzenlemeye gittik.

Üçüncü boyutu da şu; velilerimiz okulun tanımladığı üniformaları satın alırken kötü örneklerle karşılaşabiliyordu. Okul idaresi herhangi bir konfeksiyon mağazasına yönlendiriyor, aralarında başka türlü ilişki var gibi şaibe ve eleştiriler ortaya çıkmıştı. Bu olumsuzlukları ortadan kaldıralım diye bir düzenleme yaptık. İdarecilerimiz okulun kıyafetinin tanımlamasını yapacak. Herhangi bir marka ya da alışveriş sitesini tanımlamadan, okul kıyafeti ile ilgili böyle bir tanımlama yaparak veli bunu nereden istiyorsa alsın. Mümkün olduğunca kendi koşullarında alsın, kimse zan altında kalmadan çocuklarını eğitim öğretime hazırlamış olsun istedik. Bazı yerlerde esnaf okul kıyafeti üzerine arma işleyerek olağan fiyat üstünde sattığını duyduk. Bunun da olmamasını istiyoruz.

Bir veli çocuğunu okula kaydettiğinde kıyafetler sürekli değişmesin, velinin aldığı kıyafetle 4 yıl boyunca devam etsin diye böyle bir karar aldık. Pozitif dönüşler var. Hayırlı uğurlu olsun.

ZORUNLU BAĞIŞ

Lisede gençlerimizin kaydını yaptırırken adresine dayalı olarak bir yerleştiriliyor. Sınav ile yerleşiyorsa zaten kaydı yapılıyor. Ortaokul ve ilkokul öğrencileri de sokak sokak adresine göre eşleştiriyoruz. Biz bütün öğrencilerimizi otomatik olarak kaydını yapıyoruz. Bir veli benim çocuğumun kaydı için bizde ücret istiyorlar diyorsa burada bir eksiklik, yanlış anlaşılma var. Her okula kimin kayıt yaptıracağı belli. Kimse benden kayıt parası istiyorlar diyemez. Bu durumdan biri veliden kaynaklanıyor, veli bizim tanımladığımız okula değil başka okula kaydettirmek istiyor; hakkınız yok, hesaplamalar yapıyoruz. Hakkı olmadan bir yere kayıt yaptırmak istiyor ve orada benden para istediler diyor. Bu tamamen hukuka aykırı gayrinizami durum. Buna müsaade etmiyoruz, okul yönetiminin de yetkisi yok. Hiçbir çocuğu kayıt yaptırmamış şekilde bırakmıyoruz.

Bazı okullarımızda çocuklarımıza ekstra imkan sunulması isteniyor. Okul aile birliği de şu hizmeti sunacağız ve şu bağışı alacağız diyor. Bunu okul değil okul aile birliği oluyor. Böyle bir zorlamaya kimsenin kimseye yapma hakkı yok. Bunu okul aile birlikleri yapıyor. Bunu yasaklayamayız, engel de olamayız. Biz velilerden zorunlu bağış almalarını istemiyoruz. Böyle bir durum olursa gerekli olduğunda inceleme ve denetim süreci de başlatıyoruz. Zorunlu bağış diye bir şey yok biz zaten çocuklarımızın kaydını yapıyoruz.

OKUL SERVİSLERİ

Resmi ve özel okullarla ilgili bakanlığımızın tek başına yetki kullanabildiği alanlar var. Biz ücretsiz kitap dağıtıyoruz, kıyafetlerle ilgili karar alıyoruz. Yardımcı kitap aldırmalarını yasak kıldık. Bu okullar hizmet verirken hizmetlerini de denetleme yetkimiz var. Okullarda sunulan hizmetler, yani eğitim, yemek, kırtasiye ve kıyafet hizmeti.. Bunları enflasyon oranında artırabileceklerini yönetmelik ile düzenliyoruz. Biz bu özel okullarının hizmetleri sunuş fiyatlarını denetliyoruz. Biz bu alışverişleri elektronik ortamda kayda alınırsa denetleyebiliriz. Resmi olarak görebilirsek fiyat artışını görebilir ve denetleriz. Elden ödeme olursa bunu bilemeyiz. Özel okullarla ilişkiye giren velilerimiz bu hizmet bedellerini resmi ortamlarda yapsınlar ki biz de takip edelim. Sorumluluğumuzda olmayan konu başlıklarından biri de servis. Muhalif belediye sınırlarında servis hizmetleri enflasyon üzerinde zam yapıldı Onun da denetimi bizdeymiş gibi bir algı yayıyorlar. Bunu da düzeltmemiz lazım. Bu yetki büyükşehir belediyelerinde.

SERVİSLERDE KAMERA UYGULAMASI

Modern bir dünyada yaşıyoruz. Biz kendi üzerimize düşen kısımlarla ilgileniyoruz. Biz fiyat konusunu ayrı servislerin niteliği konusunda İçişleri ve Ulaştırma bakanlıklarımız ile üç bakanlık olarak ortaklaşa takip ediyoruz. Bir de bu servis hizmetlerini sunan vatandaşlarımız var. Modifiyeleri açısından bu kademeli geçişe konu edilmişti ama kamera her araçta zorunlu şu an