Aile içi anlaşmazlık gençleri yalnızlığa sürüklüyor

İEÜ Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Aylin Koçak, evlilikteki çatışmalar ve bu durumun ergenlik dönemindeki gençlere olan etkisine yönelik çalışmasını yaklaşık 8 ayda tamamladı. Araştırma, 31-57 yaş arasındaki anneler ve 13-15 yaş aralığındaki gençler üzerinde gerçekleştirildi. Bireyle yüz yüze görüşme yöntemiyle gerçekleştirilen çalışma kapsamında, anne ve çocuklarının verdiği yanıtlar, kapalı zarf içinde tek tek toplandı. Cevapların incelenmesinin ardından genel ve detaylı bir analiz yapılarak, araştırma tamamlandı. Dr. Koçak'ın araştırması, 'Journal of Child and Family Studies' adlı uluslararası bir dergide de yayınlandı.

Çalışmaya ilişkin bilgiler veren Dr. Koçak, eşler arasında tartışmaya yol açan birçok farklı konu olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi:

"Maddi koşullardan çocuğun bakımına, eşlerin aile içindeki rolünden ev işlerini kimin yapacağına kadar, eşler arasında farklı konular üzerinden anlaşmazlıklar yaşanabiliyor. Ergenlik dönemi, gençlerin gelişimi ve geleceğe yönelik hedefleri açısından çok önemli. Bu nedenle araştırmayı, özellikle ergenlik dönemindeki gençlere yönelik yaptık. Araştırmamız, gençlerin aile içindeki tartışma ortamından olumsuz etkilendiğini ortaya koydu. Araştırmamızda gençlere, aile ortamının nasıl olduğunu, anne ve baba arasında ne sıklıkta tartışma yaşandığını, tartışma sırasında nasıl davrandıklarını sorduk. Bu durumda neler hissettiklerini, tartışma anında ne yaptıklarını da öğrenmek istedik. Anne ve babasının sık sık tartıştığını belirten bazı gençler, 'Okulda kimse sevmesin diye, arkadaşım hakkında yalan söylediğim olur' ya da 'Arkadaşımın arkasından konuştuğum olur' gibi yanıtları daha sıklıkla dile getirdi. Bu cevaplar, aile içindeki anlaşmazlıklardan etkilenen çocuğun, anne ve babasından modellediği davranışı, kendi çevresine yansıttığını gösterdi. Bunun yanı sıra, anne ve babası sık sık tartışan gençler, kendilerini daha yalnız ve arkadaş ortamında dışlanmış hissettiğini, konuşacak kimseleri olmadığını ve kendilerini sosyal hayattan soyutladıklarını belirtti. Bu çalışma sayesinde bir kez daha aile içindeki ortamın ve anne baba arasındaki ilişkinin gençler için ne kadar önemli olduğunu anlamış olduk."

'ANNE, KIYASLAYICI İFADELER KULLANIYOR'

Eşiyle anlaşmazlık yaşayan annenin davranışlarında da değişiklik olduğunu ifade eden Dr. Koçak, "Gencin yaşadığı problemin kaynağını anlamaya yönelik yaptığımız analizlerde, eşiyle çatışma yaşayan annenin çocuğuna olan davranışlarının değiştiğini gözlemledik. Eşiyle tartışan anneler, çocuklarına karşı da daha fazla psikolojik kontrol uyguluyor. Bu bağlamda eşiyle yüksek düzeyde tartışma bildiren anneler, çocuklarını başkalarıyla kıyaslıyor, onu başkalarının yanında utandırıyor ya da baskıcı bir kontrol uyguluyor. Örneğin bazı anneler, çocuklarına karşı 'Ben senin yaşındayken senden daha başarılıydım', 'Arkadaşların senden daha çok çalışıyor' gibi kıyaslayıcı ifadeler kullanıyor. Dolayısıyla bu olumsuz ebeveynlik uygulaması, çocuğunun gelişimini de olumsuz etkiliyor" diye konuştu.