İzmir'de bulunan Balkan örgütlerinin yöneticileri ve üyeleri Konak Meydanı'nın Kemeraltı Çarşı girişinde bir araya geldi. Balkanlılar, Ermenistan'ın Azerbaycan'a karşı yapmış olduğu saldırıya tepki gösterdi. Dost ve kardeş ülke Azerbaycan'a destek amacıyla bir basın açıklaması yapan Balkanlılar, öncesinde İstiklal Marşı okudu. Basın açıklamasını tüm Balkan örgütleri adına İzmir Barosu ve Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği İzmir Şubesi eski Başkanı Aydın Özcan yaptı. Dünya Azerbaycanlılar Kongresi Başkanı Asıf Kurban da açıklamasında Azerbaycan’ın öz topraklarını savunduğunu, en yakın zamanda Ermenistan işgalinden topraklarını kurtaracaklarını söyledi. Kurban, Balkan derneklerine ve Türkiye cumhuriyetine teşekkür etti. Balkan derneklerinin açıklaması şöyle; Bundan bir asır önce Azerbaycan Türk halkı, Çarlık Rusya’nın yıkılması sonucu Azerbaycan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını 28 Mayıs 1918 tarihinde Gürcistan’ın Tiflis Şehrinde Mehmet Emin Resulzade Başkanlığındaki Azerbaycan Milli Şurası tarafından ilanı ile elde etmiştir. Bağımsızlık kararını ilk olarak o dönemde Osmanlı Devleti’nin tanıdığı bu genç devlet iki yıl sonra Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmiş ve 70 yıl sonra Azerbaycan 18 Ekim 1991’de tarih sahnesinde yeniden bağımsız devlet olarak yerini almış ve bu kez bağımsızlığı ilk olarak Türkiye Cumhuriyeti tarafından tanınmıştır. KATILIMCI KURULUŞLAR Ardahan Göle Tahtakıran Köyü Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği. Atamızın İzinde Derneği Alaşehir Kemaliyeliler Kültür Ve Dayanışma Derneği Alaçatı-Çeşme Arnavut Kültürü Derneği Asklepios Bilim Ve Eğitim Derneği Balkan Danışma Kurulu Balkan Birliği Vakfı Kurucular Kurulu Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği İzmir Şubesi Buca Genç Rumeli Kanatlar Ve Civar Köyleri Kültür Dayanışma Ve Dayanışma Derneği Buca Rumeli Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği Buca Rumeli Göçmenleri Eğitim,Kültür Ve Dayanışma Derneği Bornova Selanikliler Kültür Ve Dayanışma Derneği Bornova Arnavutları Kültür Ve Dayanışma Derneği Chp İzmir İl Başkanlığı Chp Karabağlar İlçe Başkanlığı Chp Konak İlçe Başkanlığı Çameria Arnavutları Kültür Ve Dayanışma Derneği Ege Balkan Rumeli Dernekleri Federasyonu Ege Balkan Türkleri Federasyonu Ege Bölgesi Sanat Ve Sanatçılar Birliği Ege Makedonya Göçmenleri Kültür Ve Dayanışma Derneği Eşrefpaşa Giritliler Derneği Ege Pomakları Kültür Ve Dayanışma Derneği Ege Kafkaslılar Sevgi Ve Kömek Derneği Halilbeyli Bosna Hersek Eğitim Kültür Ve Yardımlaşma Derneği İncirliova Selanik Mübadili Ve Göçmenleri Eğitim Kültür Ve Dayanışma Derneği İzmir Azerbaycan Kültür Ve Dayanışma Derneği İzmir Balkan Dernekleri Federasyonu İzmir Balkan Göçmenleri Kültür Ve Dayanışma Derneği İzmir Balkan Kadınları Derneği İzmir Çağdaş Balkan Kadınları Derneği İzmir Folklor Eğitim Derneği Gençlik Spor Kulubü İzmir Giritliler Derneği İzmir Girit Mübadilleri Derneği İzmir Gültepe Makedonya Göçmenleri Kültür Ve Dayanışma Derneği İzmir Makedonya Göçmenleri Kültürünü Yaşatma Ve Dayanışma Derneği İzmir Makedonya Sarovalılar Kültür Ve Dayanışma Derneği İzmir Rumeli Kadınları Derneği Karşıyaka Balkan Kadınları Derneği Lozan Mübadilleri Vakfı Ege Bölge Temsilciliği Makedonya Göçmenleri Kültür Ve Dayanışma Derneği Makedonya Debre Kültür Ve Yardımlaşma Derneği Makedonya Köprülü Göçmenleri Kültür Ve Dayanışma Derneği Menemen Balkan Ve Rumeli Kültür Ve Dayanışma Derneği Mursallı Eğitim Kültür Ve Dayanışma Derneği Selanik Türkleri Ve Buca Yaylacıklılar Eğitim Kültür Ve Dayanışma Derneği Selçuk Rumeli Göçmenleri Dayanışma Derneği Rumeli Balkan Göçmenleri Kültürünüm Yaşatma Derneği Torbalı Rumeli Balkan Göçmenleri Derneği Türkiye Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu Türkiye Pomak Dernekleri Federasyonu Türkiye Tanıtım Araştırma Demokrasi Ve Laik Oluşum Vakfı Uluslararası Balkan Ve Türk İş Dünyası Derneği Uluslararası Balkan Yazarları Araştırma Ve Kültür Derneği Urla Kosovalılar Kültür Ve Dayanışma Derneği Vatra Arnavut Kültür Derneği İstanbul Dünya Azerbaycanlıları Kongresi Başkanı Asıf Kurban Azerbaycan Kardeşlik ve İşbirliği Derneği Başkanı Cavit Alıyev İzmir Azerbaycan Kültür ve Dayanışma Derneği Mülazım Kardelen Pahsa Bornova Selanikliler Kültür Derneği Genel Sekreteri Betül Kılıçoğlu Can Balkan Birliği Vakfı Kurucular Kurulu Adına Genel Sekreter Özkan Sucuoğlu
1986'da Ermenistan resmi olarak Azerbaycan'ın topraklarında sayılan Dağlık Karabağ, Zengezor, Nahçivan, Gence, Kubadlı gibi bölgelere saldırmış ve Nahçıvan dışında geri kalan bölgeleri işgal edip, silahlı çeteler aracılığı ile orada yaşayan Azerbaycan halkına baskı uygulamışlardır. Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde milliyetçi Ermeniler, Dağlık Karabağ'da hak iddia etmiş ve Ermenistan'ın silahlandırdığı gruplar, 1991'de Hankendi'yi, ertesi yıl da Hocalı ve Şuşa'yı işgal etmiştir. Daha sonra Laçin, Hocavend, Kelbecer ve Ağdere'yi de ele geçiren Ermenistan güçleri, 1993'te Ağdam'a girdi. Ağdam'ı, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan illerinin işgali izlemiştir.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Hocalı Katliamını Dağlık Karabağ'ın işgalinden bu yana gerçekleşen en kapsamlı masum sivil katliamı olarak nitelendirmiştir. Azerbaycan'ın resmî açıklamasına göre saldırıda; Hocalı işgali sonucu sivil, eli silahsız, Azerbaycan Türkleri çocuk, kadın, ihtiyar ve genç ayrımı yapılmadan Ermeniler tarafından katledilmiştir. Resmi verilere göre, o gece 613 kişi hunharca katledilmiş; bunlardan 83 çocuk, 106 kadın acımasız yöntemlerle işkence yapılarak öldürülmüştür. Ayrıca, 487 kisi ağır yaralanmış ve 1275 kişi ise rehin alınmış, geri kalan nüfus da bin bir zorlukla canını kurtarmıştır. 26 çocuk tamamen ve 130 çocuk ise kısmen öksüz kalmıştır. Ermeniler şehitleri özel acımasızlıkla, gözlerini oyarak, kafataslarının derisini soyarak ve vücutlarının farklı organlarını keserek öldürmüştür. Küçücük çocukların gözleri oyulmuş, hamile kadınların karınları yırtılmış ve insanlarımız diri diri toprağa gömülmüştür. Hatta şehitlerin birçoğunun cesetleri yakılmıştır.
Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sinin işgal altına girdiği süreçte 1 milyona yakın sivil de yerinden edilmiştir.
1992'de Ermenistan-Azerbaycan anlaşmazlığı ve Dağlık Karabağ sorununun barışçıl yollarla çözülmesini teşvik ve taraflar arasında aracılık etmek amacıyla Minsk Grubu kuruldu. Eş başkanlığını Rusya, Fransa ve ABD'nin yürüttüğü AGİT Minsk Grubu, aradan geçen 28 yılda birçok girişimde bulunmasına rağmen Dağlık Karabağ sorununun çözümüne yönelik somut neticeler elde edememiş, fiili durum devam ede gelmiştir. Azerbaycan ve Ermenistan, 4-5 Mayıs 1994'te Bişkek'te Bağımsız Devletler Topluluğu Parlamentolar arası Meclisi, Kırgızistan Parlamentosu, Rusya Federal Meclisi ve Dışişleri Bakanlığının insiyatifiyle "Bişkek Protokolü" olarak bilinen ateşkes anlaşmasını imzalamış, Ancak ateşkes kâğıt üzerinde kalmış ve çatışmalarda binlerce asker şehit olmuştur.
BMGK'nin 822 numaralı kararı, Kelbecer'in işgal edilmesinin ardından kabul edilmiştir. Bölgede istikrar ve güvenliğin tehdit altında olduğu belirtilen kararda, Ermenistan ordusundan işgale son verilmesi talep edilmiştir. BMGK, Ağdam'ın işgali üzerine de 853 numaralı kararı kabul edilmiştir. Bu kararda da tarafların ateşkes yapması, Ağdam dahil tüm bölgelerden Ermenistan güçlerinin çekilmesi istenmiştir. Fuzuli, Cebrail ve Gubadlı illerinin işgalinin ardından kabul edilen 874 numaralı kararda taraflara ateşkes ve barış çağrısı yapılmış, Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan topraklarını terk etmesi istenmiştir. 884 numaraları karar, Zengilan'ın işgali sonrasında alındı ve kararda Ermenistan güçlerinin işgal altındaki tüm topraklardan kayıtsız şartsız çıkması talep edildi. Bu kararda, Ermenistan güçlerinin daha önce kabul edilen 822, 853 ve 874 numaralı kararları da hayata geçirmesi istenmiştir.
Ermenistan ordusunun işgal ettiği topraklardan derhal, koşulsuz ve tam olarak çekilmesi talep edilen bu kararları ise Erivan yönetimi şimdiye kadar hiçe sayarak, uluslararası hukuku, Birleşmiş Milletler Genel Kurul kararlarını tanımadığını tüm dünyaya ilan etmiştir.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev başta olmakla tüm Azerbaycanlı yetkililer, BM'nin çifte standart uyguladığı, bazı ülkelerle ilgili kararların günler içerisinde hayata geçirildiği, Azerbaycan'a gelince yıllardır sessiz kalındığı yönünde defaten açıklamalarda bulunmuştur.
Birleşmiş Milletler Antlaşması madde 2/4’de “Tüm üyeler, uluslararası ilişkilerinde gerek herhangi bir başka devletin toprak bütünlüğüne ya da siyasal bağımsızlığına karşı gerek Birleşmiş Milletlerin amaçları ile bağdaşmayacak herhangi bir biçimde kuvvet kullanma tehdidine ya da kuvvet kullanmasına başvurmaktan kaçınırlar.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Tüm bunlara rağmen işgalci ve Uluslararası hukuku tanımayan Ermenistan önce Temmuz 2020’de Petrol boru hatlarının geçmekte olduğu Azerbaycan’ın Tovuz Bölgesine en son da Dağlık Karabağ bölgesinden Terter kasabasına sivil yerleşim yerlerine silahlı saldırıda bulunmuştur. Birçok sivil vatandaşın ve orta okul öğrencileri olan Fidan Gurbanova ve Şahriyar Gurbanov’un ölümüne Şehit olmasına neden olan Ermenistan’a karşı meşru müdafaa hakkını kullanarak karşı saldırıya geçmesi sonucunda köşeye sıkışınca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuruda bulunarak Azerbaycan‘ın hak ihlali yaptığını iddia etmiş, Azerbaycan hakkında İhtiyati tedbir (geçici önlem alınması ) talebinde bulunmuştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Ermenistan’ın başvurusunu değerlendirerek tarihinde ilk kez hem başvuruda bulunan Ermenistan’ı hem de hakkında geçici önlem talebinde bulunulan Azerbaycan’ı AİHS bağlamında ‘ihlal’ oluşturacak özellikle de askeri nitelikteki davranışlardan, yaşam hakkı ile işkence ve kötü muamele yasağını ihlal eden davranışlardan kaçınma konusunda uyarmıştır. Bu karar dahi çifte standarttır. Azerbaycan öz topraklarını savunmakta meşru müdafaa halindedir, AİHM bunu dahi göz ardı etmiştir. Azerbaycan'ın 2.Büyük kenti Olan Dağlık Karabağ'a 170 Km mesafesi olan Genceye masum sivil halkın üzerine balistik füzeler fırlatarak saldırmış sivil halktan can kayıpları ve telafisi imkansız maddi ve manevi zararlar gerçekleştirmiştir.Tüm bu kararlara rağmen 4 Ekim günü bu kez de Azerbaycan’ın 2. Büyük kenti olan Dağlık Karabağ’a 170 Km mesafesi olan Gence’ye masum sivil halkın üzerine balistik füzeler fırlatarak saldırmış, sivil halktan can kayıpları ve telafisi imkansız maddi ve manevi zararlar gerçekleştirmiştir. Cenevre sözleşmesine aykırı davranmış ısrarla savaş suçu işlemeye devam etmekte ancak sözde uygar dünya izlemektedir.
Azerbaycan Devleti ve bu haksız işgal nedeni ile zarar gören Azerbaycan Vatandaşları Uluslararası antlaşmaları hiçe sayan, yaşam hakkı ihlali ve işkence ile kötü muamelede bulunan işgalci Ermenistan’a gerek Birleşmiş Milletler Genel Kurul Kararlarına uymaması neticesinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin toplanarak yaptırım uygulanmasını, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) üzerine düşen görevleri yapmaya, Azerbaycan’ın uğradığı insan kayıpları başta olmak üzere uğradığı her türlü maddi ve manevi zararı, bu haksız işgal ve savaş nedeniyle uğranılan her türlü çevre felaketi ile bir milyondan fazla insanın evini terke zorlanarak yaşadığı hak kayıplarının telafisi açısından tespitler yaparak işgalci, masum sivil halka karşı balistik füze dahil her türlü silahlı saldırı dahil her türlü insanlık dışı işkence gerçekleştiren Cenevre( Dördüncü Cenevre Sözleşmesi, savaş döneminde sivil kişilerin korunmasına (yeni) yönelik maddeleri içermektedir.)[sözleşmesini ihlal eden savaş suçu işleyen Ermenistan’ın ve hukuk tanımaz yöneticilerinin her türlü cezaya çarptırılması için başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Uluslararası Lahey Adalet Divanında savaş suçlusu olarak yargılanmalarını, mahkum edilmelerini ve hak ettikleri yaptırımların uygulanması için tüm haklarını aramalıdır.