Türkiye ekonomisi için korkutan tahmin!

Son dönemde yabancı bankalardan Türkiye ekonomisine ilişkin pozitif değerlendirmeler gelirken, ABD'nin önde gelen bankalarından Citi'nin beklentileri farklı oldu.

Bankanın 'küresel görünüm ve strateji 2024' raporunda, Türkiye ekonomisinde 2023'te yüzde 4,2 olması beklenen büyüme oranının 2024'te yüzde 0,4'e gerileyeceği tahmini yer aldı. 

Söz konusu 2024 büyüme tahmini eğer gerçek olursa, bu son 15 yılın en düşük büyüme oranı olarak kayıtlara geçecek. İlker Domaç imzalı raporda 2025 yılı için büyüme tahmini ise yüzde 3,5 oldu.

Bankanın yıllık bazda çeyreklik büyüme tahminleri ise 2023'ün son çeyreği için yüzde 5,0, 2024'ün ilk çeyreği için yüzde 5,2 oldu. Banka, 2024'ün ikinci çeyreğinde yüzde 0,6'lık, üçüncü çeyrekte yüzde 2,1'lik, son çeyrekte yüzde 0,1'lik küçülme bekliyor.

Eylül ayı başında hükümetin açıkladığı Orta Vadeli Program'da 2024 için büyüme tahmini yüzde 4 olmuştu. Citi'nin beklentisi ise ekonomide çok ciddi bir yavaşlama olacağı yönünde oldu. 

Merkez Bankası'nın (TCMB) 2 Kasım'da açıkladığı enflasyon raporunda yer verilen ve büyüme beklentisi açısından kritik olan "çıktı açığı" eğrisi, 2024'te yaklaşık yüzde 2'lik büyüme beklentisine işaret ediyordu. Eğri, bankanın 2026 yılına kadar ekonomide potansiyelin altında büyüme beklentisini içeriyordu.

SEÇİM BELİRSİZLİĞİ

Raporda, "beklenenden daha güçlü büyüme kaydedilen bir yılın daha ardından ekonominin 2024'te gözle görülür şekilde yavaşlayacağının beklendiği" belirtildi. Sıkılaşan finansal koşullarla birlikte öne çekilen talep olgusunun gücünü kaybetmesi ve küresel ekonomideki yavaşlamaya paralel ihracatın yavaşlaması beklentisinin, 2024'teki küçülme beklentisinde etkili olduğu ifade edildi.

Mart 2024'teki yerel seçimlerin sonrasına ilişkin büyük bir belirsizliğin var olduğu öne sürülen raporda, sıkılaşma ve normalleşme sürecine devam mı edileceği yoksa geleneksel olmayan politikalara dönüş mü olacağının yatırımcı bakışını şekillendirmede belirleyici role sahip olacağı vurgulandı.

Orta Doğu'daki çatışma ve ekonomik faaliyette öngörülen sert düşüşün, halihazırda zorlayıcı olan durumu daha da karmaşık hale getireceği öne sürülen raporda, 2024'te milli gelirin yüzde 6,5'ine yükselmesi öngörülen bütçe açığının da şoklara karşı yetkililerin politika alanını sınırlayacağı uyarısı yer aldı.

TÜKETİMDE VE YATIRIMLARDA SERT DÜŞÜŞ

Banka 2023'te yıllık yüzde 12,9 oranında artmasını beklediği özel tüketimin ise 2024'te yüzde 0,2 oranında azalmasını, 2025'te ise yüzde 2,1'lik oranla tekrar pozitif bölgeye geçmesini bekliyor.

Banka, 2023'te yıllık yüzde 3,6 oranında artmasını beklediği sabit sermaye yatırımlarının da 2024'te yüzde 3,7 oranında azalmasını, 2025'te yüzde 1,6'lık oranla tekrar sınırlı pozitif bölgeye geçmesini bekliyor.

İŞSİZLİKTE HIZLI ARTIŞ BEKLENTİSİ

Ekonomideki küçülmeyle birlikte banka işsizlik oranının da 2023'teki yüzde 9,6'lık orandan yüzde 12,4'e yükselmesini bekliyor.

Bu durum, dar tanımlı işsiz sayısında, mevcut işgücü sayısına göre, yaklaşık 1,2 milyon kişilik artış anlamına geliyor. TÜİK verilerine göre geniş tanımlı işsizlik oranı eylül itibarıyla yüzde 21,8 seviyesinde bulunuyor.

ENFLASYON, FAİZ VE DOLAR TAHMİNİ

Bankanın enflasyon beklentisi de TCMB'nin beklentisinin üzerinde yer aldı.

TCMB'nin enflasyon beklentisi 2023 sonu için yüzde 65, 2024 sonu için yüzde 36 olurken, bu oranlar Citi için sırasıyla yüzde 70,3 ve yüzde 42,9 olarak açıklandı.

Citi'nin dolar kuru tahminleri de 2023 sonu için 29,76, 2024 sonu için 38,63, 2025 sonu için 43,35 oldu. Banka, dolar/TL'nin 2024 yılı Mart sonunda 32,48, Haziran sonunda 35,20 olmasını bekliyor.

Bu yıl sonunda politika faizinin yüzde 42,5 olmasını bekleyen Citi, 2024 sonunda yüzde 40'lık, 2025 sonunda yüzde 20'lik faiz bekliyor.